نشست انجمن ادبی نویسندگان و شاعران صربستان به مناسبت روز فردوسی و پاسداشت زبان فارسی

127

به همت رایزنی فرهنگی سفارت کشورمان و به مناسبت روز بزرگداشت حکیم فردوسی و پاسداشت زبان فارسی، مراسم ویژه ای در محل انجمن ادبی نویسندگان و شاعران صربستان (اتحادیه ادبا، نویسندگان و شاعران صربستان) برگزار گردید. در این برنامه که با حضور اعضای پیوسته انجمن ادبی، جمعی از استادان دانشگاه و نویسندگان برجسته و دانشجویان برگزار شد، مهدی شیرازی، رایزن فرهنگی سفارت کشورمان و پرفسور دارکو تاناسکوویچ، نویسنده و استاد شرق شناسی دانشگاه بلگراد در خصوص اهمیت نقش فردوسی به عنوان یکی از شاعران بزرگ تاریخ و شاهنامه سخنرانی کردند.

در ابتدای این نشست، دراگان لاکیچوویچ، رئیس انجمن ادبی نویسندگان و شاعران صربستان، ضمن ابراز خرسندی از برگزاری این نشست و قدردانی از رایزنی فرهنگی ج.ا.ایران، به سابقه این انجمن و فعالیت های آن اشاره کرد و اظهار داشت «انجمن ادبی نویسندگان و شاعران صربستان نزدیک به یکصد و سی سال قدمت دارد و اعضای پیوسته آن از نویسندگان، شاعران و منتقدان ادبی بنام کشور هستند  و افتخار می کنیم که این انجمن پایه گذار برخی از جریان های ادبی در یوگوسلاوی سابق و صربستان امروز بوده است.» وی به فعالیت انتشارات این انجمن اشاره کرد و گفت «از جمله مهمترین اقدامات این انجمن، تلاش برای ترجمه و انتشار آثار برجسته از ادبیات کلاسیک جهان بوده است و از این رو، داستان رستم و سهراب از کتاب شاهانامه فردوسی، حدود ۹۱ سال پیش با ترجمه مرحوم پرفسور بایراکتارویچ در انتشارات این انجمن صورت گرفت و امروز خوشحالیم که بار دیگر این اثر ارزشمند ادبی را تجدید چاپ کرده و در این مراسم رونمایی می کنیم»

در ادامه، مهدی شیرازی، رایزن فرهنگی سفارت کشورمان، در خصوص جایگاه فردوسی در ادب فارسی و ویژگی های شاهنامه سخنرانی نمود و اظهار داشت «فردوسی در بیش از هزار سال پیش و در زمانه ای که ایران مورد حمله و تازش اقوام مختلف بود، با سرایش شاهنامه به حفظ  تاریخ اساطیر و افسانه های ایران باستان همت گماشت، رابطه ما را با گذشته محکم کرد و بین ایران پیش از اسلام و ایران بعد از اسلام پیوند داد و اگر این اثر نبود، چه بسا ما نیز مثل اقوام دیگر هویت ملی و فرهنگی خویش را فراموش می کردیم.» وی در بخش دیگری از سخنان خود به جایگاه شاهنامه در ادبیات ایران پرداخت و با تشریح ساختار محتوایی شاهنامه گفت «می توانیم محتوای متن شاهنامه فردوسی را در سه بخش اساطیری، حماسی-پهلوانی و تاریخی دسته بندی کنیم، با این حال، بطور کلی شاهنامه یک اثر حماسی است که مضامین اساطیری را مورد توجه قرار داده است. بن مایه روایت ها و داستانهای آن خردورزی است که در تقابل با مفهوم آز قرار می گیرد و فردوسی با شخصیت پردازی قهرمانان داستانها و روایت ها، موضوعات و مفاهیم اخلاقی و انسانی را به شیواترین بیان به خواننده منتقل می کند.»

پرفسور دارکوتاناسکوویچ، استاد شرق شناسی دانشگاه بلگراد در سخنان خود ضمن تأیید توضیحات رایزن فرهنگی کشورمان افزود:‌ وی افزود:‌ ایران کشوری است که به بهترین شیوه بر ارزش های فرهنگی صحه گذاشته و بر آن ارج نهاده و در ارتقای آنها اهتمام ورزیده است، ایران در دهه های اخیر توانسته‌ است روابط فرهنگی ویژه‌ای را ایجاد کند بطوری که همه کشورها به آن بعنوان یک گنجینه غنی فرهنگی- هنری جهانی نگاه می‌کند. رایزنی فرهنگی ایران در دهه نود در یوگسلاوی تاسیس شد و تا کنون کاملا موفق عمل کرده است. برگزاری نشست امروز نشانه ای از موفقیت این عملکرد است.

وی در ادامه سخنان خود به موضوع جایگاه شاهنامه در بین آثار کلاسیسک ادبی جهان اشاره کرد و اظهار داشت «در بین تمامی آثاری که در مطالعات ادبی حوزه شرق مورد توجه شرق شناسان است، بی تردید شاهنامه فردوسی مهمترین اثر است که هم به لحاظ قدمت، هم بیان اسطوره های باستانی و هم به لحاظ فرم و شیوه نگارش که در قالب شعر است، نمونه ای بی بدیل محسوب می شود و مورد توجه ادبای بسیاری در جهان بوده است از جمله گوته که همه میدانند آثار او از حافظ الهام گرفته است لیکن او در “دیوان شرقی و غربی” که از خود بجای گذاشت اهمیت و جایگاه خاصی برای فردوسی قائل شده بود. و اما دلیل اصلی اینکه گوته کمتر به اثر ادبی فردوسی نسبت به حافظ پرداخت، این بود که در آن زمان ترجمه شاهنامه به زبان آلمانی وجود نداشت و آنچه که بود، فقط برخی از ابیات شاهنامه بود که بطور جسته و گریخته ترجمه شده بود. پس از انتشار کتاب “رستم و سهراب”، مستشرق و ایران‌شناس روس ایگناتای یولیانوویچ کراچکوفسکی شرقش شناس شهیر روس ترجمه فهیم بایراکتارویچ را بهترین ترجمه موجود به زبان اسلاو توصیف کرده است.» وی با اشاره به سنت مطالعه شرق در اروپا و توجه شرق شناسان به ایران افزود «اینکه شرق شناسان به برخی از آثار ادبیات ایران از جمله شاهنامه یا رباعیات خیام و مثنوی رومی توجه می کنند و درباره آنها کتابها و مقالات گوناگونی نوشته اند، به دلیل آن است که اساسا وجه ادبی ایران در مطالعات شرق شناسی غالب است و چه بسا ایرانشناسی همراستای مطالعه تاریخ ادبی ایران قلمداد شده است» پرفسور تاناسکوویچ در ادامه بحث خود به انتشار ترجمه داستان حماسی رستم و سهراب اشاره کرد و اظهار داشت «پرفسور فهیم بایراکتارویچ که استاد من در دوره دانشجویی ام بود، از جمله مشهورترین شرق شناسان دوره خود بود که به اهمیت مطالعه اثار ادبی ایران اذعان داشت و از این رو بیشتر آثار تالیفی و ترجمه وی از ادبیات ایران بود. ترجمه داستان رستم و سهراب نخستین بار توسط وی به جامعه ادبی و دانشگاهی یوگوسلاوی معرفی شد که ارزش ادبی این ترجمه ارزشمند تا کنون نیز ماندگار است».

در پایان این نشست، نسخه جدید کتاب «رستم و سهراب» به ترجمه پرفسور فهیم بایراکتاروویچ که توسط انتشارات انجمن ادبی نویسندگان و شاعران صربستان تجدید چاپ شده بود، رونمایی گردید.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.