دکتر سیده بنتالهدی هاشمی از ایرانیان مقیم صربستان در آمفیتئاتر بزرگ «خانه جوانان بلگراد»، به ارایه سخنرانی با موضوع مشخصههای معرفتی هنر اسلامی، به زبان صربی، پرداخت که مورد استقبال تعداد زیادی از دانشجویان و پژوهشگران حوزه مطالعات اسلامی و زبان و ادبیات عرب قرار گرفت. خانم هاشمی مقطع دکترای زبانشناسی را در دانشگاه بلگراد به پایان رسانده و عنوان سخنرانی وی «هنر و معرفت اسلامی: اشراق جان و عقل» بوده است. این جلسه سخنرانی از سوی «مرکز فرهنگی عربی» شهر بلگراد برگزار گردید و همزمان، نمایشگاهی از آثار خانم هاشمی در حوزهی تذهیب در معرض دید حضار قرار گرفت.
هاشمی در سخنان خود هنر را بابی از ابواب معرفت دانست. وی هنر قدسی را آن بخش از فعالیتها و خلاقیتهایی معرفی کرد که بیواسطه با رمزها و مناسک دینی و معنوی مرتبط بوده و با مجموعه حیات سنتی پیوند خورده است. بانوی هنرمند ایرانی اضافه کرد که هنر مدعی رسالت دینی، ناگزیر بر پایه مبانی همان دین بنا شده است. وی در ادامه تشریح کرد که، بر پایهی تعالیم قرآنی، هنرمند مسلمان عالم را منحصر در ماده نمیداند، بلکه با در نظر گرفتن رابطه طولی عوالم و اسم و نشانه بودن عالم برای خداوند، تمام زیباییهای موجود در طبیعت را حکایتگر زیبایی الاهی میداند، آن هم به صورت تکوینی و حقیقی. دکتر هاشمی نتیجه گرفت که هنرمند مسلمان، در حقیقت، در صدد نشان دادن جمال الاهی در آثار خویش است.
پژوهشگر ایرانی مقیم بلگراد در بخش دوم از سخنان خود به تبیین روشهای معماری اسلامی پرداخت که منجر به خلق و استمرار حیات مسجد به عنوان یکی از شاخصههای بلاد اسلامی میشود و آن روشها عبارت است از: انواع کاشیکاری منجمله کاشی معرق (در تزیین گنبد و منارهها و سردر ایوانها)، گچبری (در نمای داخلی فضا)، کندهکاری بر روی سنگ (بر روی ستونها و یا پایهی دیوارها)، معرق و منبت بر روی چوب (در ساخت منبر و بعضاً پنجرهها)، آجرکاری به روش دقیق هندسی (در بدنه گنبد و طاقها)، کتیبهنویسی با بهرهگیری از انواع خطوط نسخ و ثلث و کوفی و… (در حاشیه گنبدها و سردرها)، نگارههای اسلیمی (برای تزیین سطوح خارجی گنبدها و منارهها و سردر ایوانها) و همچنین هنر تذهیب و نگارگری نسخههای خطی، جلدسازی، خطاطی و… که مرتبط با کتب قرآن و ادعیه میباشد.
